امروزه تعیین کیفیت درونی میوه ها و سبزی ها یکی از فعالیت های پس از برداشت است که با توجه به رشد تقاضا برای محصولات سالم و دارای کیفیت بالا بیشتر مورد توجه قرار گرفته است . تعیین رسیدگی مهمترین قسمت در ارزیابی کیفیت درونی میوه ها می باشد که به چند عامل مانند میزان مواد جامد حل شدنیSSC) سفتی و اسیدی تهpH) بستگی دارد . هدف از انجام این پژوهش مقایسه طیف مرئی و مادون قرمز عبوری از سیب پرتقال و کیوی و تدوین مدلی برای پیشگویی pH و SSC کیوی بود . برای این منظور از این ۳ نوع میوه در جهت های افقی و عمودی در ناحیه بین nm ۴۰۰ تا nm1000 طیف نگاری انجام شد. در نهایت مدل کالیبراسیونی با استفاده از روش های آنالیز مولفه های اصلی PCA) و کمترین توان های دوم جزئیPLS) تدوین گشت . نتایج آزمایشات نشان داد که طیف عبوری به میوه مورد آزمایش و مواد تشکیل دهنده آن بستگی دارد ومشخص گردید که می توان با انجام طیف سنجی مادون قرمز خصوصیات کیفی مورد نظر میوه را به صورت غیر مخرب پیشگویی کرد
تعیین رسیدگی مهمترین قسمت در ارزیابی کیفیت درونی میوه ها می باشد که به چند عامل مانند میزان مواد جامد محلول، سفتی و pH بستگی دارد. بیشتر روش ها برای اندازه گیری این عوامل مخرب، وقت گیر و گران می باشند. بنابراین توسعه یک روش غیر مخرب برای تعیین کیفیت میوه ها ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام این تحقیق بررسی و ارزیابی روش طیف سنجی مادون قرمز درتعیین میزان مواد جامد محلول و pH میوه کیوی بود. طیف سنجی مادون قرمز یک روش سریع و غیر مخرب است که مهمترین مزیت آن اندازه گیری چند پارامتر کیفی با انجام یک آزمایش می باشد. برای این منظور در ناحیه بین nm۴۰۰ تا nm ۱۰۰۰ از میوه کیوی طیف گیری شد. سپس نمونه ها به دو دسته تقسیم شدند که دسته اول برای تدوین مدل کالیبراسیون و دسته دوم برای پیشگویی کیفیت درونی و ارزیابی مدل بود. قبل از مدل سازی به منظور حذف نویز ها از جدیدترین روش های پیش پردازش داده های طیفی مانند تبدیل متغیر نرمال استاندارد، تصحیح پخش افزاینده، فیلتر میانه و مشتق گیری استفاده شد. در مرحله بعدی مدل ها با استفاده از روش های مختلف کالیبراسیون مانند آنالیز مولفه های اصلی و کمترین توان های دوم جزئی ساخته شدند. عملکرد مدل های مختلف با تعیین ضریب همبستگی بین پارامتر های اندازه گیری شده به صورت مخرب و پیشگویی شده به کمک مدل، مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان مواد جامد محلول و pH کیوی به ترتیب با ضریب همبستگی ۹۳/۰ و ۹۵۲/۰ و میزان خطای ۲۵۹/۰ درجه بریکس و ۲۳۶/۰پیشگویی شدند.. نتایج پیشگویی نشان داد که می توان با کمک روش طیف سنجی مرئی و مادون قرمز نزدیک میزان مواد جامد محلول و pH کیوی را به صورت غیر مخرب پیشگویی کرد.
میوه های استوایی:
۱. پشن فروت (Passion Fruit)
پشن فروت از آن میوه های استوایی بسیار خوشبو با شکل و شمایلی تخممرغی است که در حالت رسیده به رنگهای قرمز، بنفش و زرد دیده میشود. به پشن فروت، گراندیلای بنفش هم گفته میشود.
۲. میوه ستارهای (Carambola)
میوه ستارهای یا کارامبولا از میوه های استوایی با پوستی براق و زرد مایل به طلایی است. این میوه به اعضای خانواده مرکبات شباهت دارد. طعم میوه ستارهای ترش و شیرین و حاوی ویتامین cاست. برای اینکه این میوه زیبا را نوش جان کنید باید آن را بشورید، برش دهید و از طعمش لذت ببرید. برای خوردن میوه ستارهای نیازی به پوست گرفتن یا خارج کردن دانههای آن نیست و در تزئین غذا یا به عنوان عضوی از یک سالاد خوشمزه میتوان از آن استفاده کرد. اگر دچار بیماری های کلیوی هستید، نباید میوه ستارهای مصرف کنید؛ چون وجود اسید اُگزالیک در آن باعث ایجادسنگ کلیه میشود. خاستگاه این ستاره خوشمزه، جنوب شرقی آسیاست.
۳. آسای (Acai)
آسای از خانوادهٔ میوههایی شبیه تمشک و توت است و از درختان نخل واقع درجنگل های بارانی برزیلی به دست میآید. شکل و ظاهر آسای تقریبا شبیه بلوبری است؛ گِرد، سیاه و دارای هستهای که خوردنی نیست. طعم این میوه ترکیبی است از شکلات و توتهای وحشی. ترکیب بینظیری به نظر میرسد، اینطور نیست؟ میتوان از آسای در اسموتیها و انواع نوشیدنی استفاده کرد. همچنین میتوان آن را خشک کرد و در ترکیبات گرانولا به کار برد. این میوه حاوی اسیدهای چرب ضروری و مادهای موسوم به آنتوسیانین است که باعث ایجاد رنگ بنفش در آن میشود.
۴. انبه (Mango)
انبه اصالتا از نواحی جنوب شرقی آسیا میآید. انبه طیفهای رنگی متنوعی از زرد تا سبز و قرمز دارد. بیشتر افراد طعم این میوه را دوست دارند. وجود ویتامین C و فیبر زیاد، انبه را در شمار میوه های استوایی مغذی قرار میدهد. پوست انبه را بگیرید، هسته آن را خارج کنید و از گوشت نارنجی و شیرین آن لذت ببرید. این میوه استوایی به شکل خشک، یخزده و تازه در انواع غذاها و دسرها استفاده میشود.
۵. پاپایا (Papaya)
پاپایا هم یکی از میوه های استوایی از نواحی آمریکای مرکزی است که گوشتی نرم و آبدار و طعمی گرم و تند و تیز دارد. هسته پاپایا خوراکی نیست. اندازه این میوه تا ۵۰ سانتیمتر هم میرسد اما معمولا طول آن ۱۸ سانتیمتر و حاوی مقادیر زیاد ویتامین C، فولات و پتاسیم است. وجود آنزیم پاپائین در آن هم به هضم پروتئین کمک میکند و با اضافه کردن به گوشت غذا باعث تُرد و تازهتر شدن آن میشود. ترکیب پاپایا با لیموترش هم عالی است و میتوانید از این میوه استوایی به صورت تازه یا پخته استفاده کنید.
۶. انار (Pomegranate)
انار از آن میوه های استوایی خوشطعم و جذابی است که معرِف حضورتان هست و نیازی به شرح و توصیف ندارد. دانههای آبدار و یاقوتی انار با آن طعم ترش و شیرینِ جذابشان در انواع سالاد، غذا، ماست و… هم کاربرد دارند. هر دانه انار زیبا حاوی ۸۰ کالری است.
۷. گواو (Guava)
گواو میوهای آبدار، شیرین و اسیدی است. طعم آن تلفیقی است از گلابی و توت فرنگی پوست این میوه به رنگهای سفید، زرد، صورتی و قرمز دیده میشود و امکان دارد که حاوی هستههایی بیرنگ باشد. این میوه لزوما هسته ندارد. میوه گواو به شکل گلابی، بیضی یا گِرد میروید و حدود ۱۰ سانتیمتر است. از مواد مغذی موجود در این میوه استوایی میتوان به ویتامین C، ویتامین A، فیبر، پتاسیم و فسفر اشاره کرد. میتوانید از گواو مربا درست کنید یا آن را در انواع دسر و آبمیوه به کار ببرید.
۸. کیوی (Kiwifruit)
کیوی را هم میشناسید. کیوی از آن میوه های استوایی عجیب و غریب نیست. نهالهای کیوی در ایران هم کشت و برداشت میشوند. این میوه پشمالو ۷۰ کالری دارد و منبع بینظیری از فیبر و پتاسیم است. کیوی دو برابر پرتقال ویتامین C دارد. کیوی را هم میتوان در انواع آبمیوهها، اسموتی ها، سالاد و با ماست کمچرب نوشجان کرد.